لمینت چیست و چه کاربردی در چاپ افست دارد
یکی از روش‌های بسیار مهم به منظور محافظت از محصولات چاپی، لمینت پس از چاپ است. معنای واژه لمینت در انگلیسی به معنی لایه لایه کردن است. طرح های چاپ شده ممکن است بدلایل محیطی مختلفی آسیب پذیر باشند، به همین دلیل نیاز به یک روکش محافظ دارند.
لمینت
در صنعت بزرگ و پیچیده چاپ یکی از فرآیند های پس از چاپ لمینت است که در آن یک لایه روکش به عنوان محافظ بر روی سطح محصول چاپ شده یا کارتن، اعمال می شود. لمینت در صنعت چاپ بخصوص در حوزه های بسته بندی، چاپ جعبه، کارتن سازی، چاپ و روکش کاغذ و مقوا (چاپ افست) و همچنین در چاپ دیجیتال کاربرد بسیاری دارد.
به عبارتی دیگر لمینت کردن به این معنی است که لایه ای از جنس کاغذ، مقوا، PVC یا سلفون با ضخامت‌های گوناگون یکرو یا دوروی محصول چاپی چسبانده می‌شود که آن را در برابر انواع آسیب ها از قبیل چروک یا لوله شدن، لک و سیاه شدگی، رنگ پریدگی، خط و خش و چربی، پاره شدن، اثر انگشت و عوامل محیطی مانند تابش نور آفتاب، رطوبت، باد، باران، تغییرات دما ناشی از سرما و گرما و ... محافظت می‌کند.
لمینت کاغذ به کاغذ
اساسی ترین نوع لمینت، لمینت کاغذ به کاغذ است. دو ورق مجزا از یک نوع کاغذ را به هم می چسباند و یک ورق کاغذ ضخیم تر ایجاد می کند.
به عنوان مثال در چاپ افست تولید کارت ویزیت کتان لمینت به این شکل انجام می شود که دو ورق کاغذ کتان را با چسب مخصوص (سیلیکات) به یکدیگر لمینت می کنند یا کارت ویزیت لمینت برجسته که به عنوان کارت ویزیت استخوانی نیز شناخته می شود از لمینت شدن دو ورق مقوا به یکدیگر تهیه و تولید می شوند.
لمینت کارتن
برای محافظت از کارتن های کاغذی، در برابر لکه ها و رطوبت، همچنین افزایش مقاومت و دوام و افزودن جلوه و شادابی به آن، روکش لمینت استفاده می شود.
نمونه لمینت یک ورق مقوای چاپ شده بر روی کارتن
لمینت کردن کارتن می تواند استقامت جعبه چاپ شده را به طور موثری بهبود بخشد و جعبه مقوایی را در شرایط مرطوب تا حدی ضد آب کند. آنچه اهمیت بیشتری دارد این است که لمینت می تواند رنگ چاپ را برای سال ها واضح نگه دارد.
در لمینت کارتن، مقوای چاپ شده (پوستر چاپ شده به وسیله دستگاه چاپ افست) را با چسب مخصوص(سیلیکات) و یا سلفون بر روی کارتن لمینت میکنند. به این تکنیک به دلیل اینکه مقوای چاپ شده روی ورق کارتن را می پوشاند لمینت کارتن می گویند .
روکش لمینت
استفاده از روکش لمینت به معنای چاپ لمینت نیست بلکه به این صورت است که پس از چاپ طرح روی متریال مورد نظر، با استفاده از یک لایه PVC با دستگاه لمینت، روی طرح مورد نظر پرس یا لمینت می‌شود که این طلق لمینت در عرض‌های مختلف در بازار ارائه می‌گردد.
لمینت کردن طرح های چاپی بر شدت و ثبات رنگ، براق یا مات کردن سطح محصولات چاپی نیز تاثیر به سزایی دارد. با استفاده از روکش لمنیت آثار چاپی از تمامی این مزایا با هزینه و قیمتی پایین بهره‌مند می‌شوند.
انواع روکش لمینت
لمینت در دو نوع گرم و سرد در بازار موجود است:
در نوع گرم و حرارتی پوشش PVC زمانی بر روی سطح چسبیده می‌شود که به آن گرما دهیم و بدون حرارت به هیچ کاغذ یا مقوایی نخواهند چسبید. پس ابتدا با کمک دستگاه، لمینت را گرم کرده و سپس آن را روی کاغذ می‌چسبانیم. لمینت گرم به صورت مات یا براق، یک رو یا دو رو معمولا برای چاپ‌هایی با ابعاد بزرگ استفاده می‌شود.
اما نوع سرد آن معادل کار سلفون کشی است که نسبت به لمینت گرم نازکتر، ظریفتر و گران تر است. در این روش لایه بسیار نازک پلاستیکی بدون حرارت هم به هر سطحی پرس می‌شود این نوع را هم با کمک دستگاه لمینت سرد اما بدون گرم کردن هیتر دستگاه به کاغذ اعمال می‌کنیم. لمینت سرد از نظر ظاهری و بصری جلوه‌ی زیباتر و بهتری دارد و برای حفاظت از سطح چاپ شده و ایجاد جلوه هنری، روکش جعبه‌های تزئینی با لمینت و ... مورد استفاده قرار می‌گیرد.
لمینت گرم سخت تر بوده و انعطاف پذیری آن نسبت به لمینت سرد کمتر است و به راحتی خم نمی‌شود و در اثر خم شدن می‌شکند اما لمینت سرد انعطاف‌پذیری زیادی دارد و شکسته نمی‌شود.
ویژگی های روکش لمینت
جنس لمینت از PVC است و طرح‌های چاپ شده را در عرض های استاندارد بصورت شیت و رول، می‌توان لمینت کرد.
ضخامت لمینت از 50 تا 700 میکرون متفاوت است.
استفاده از روکش لمینت بر روی متریال های چاپ شده باعث افزایش مقاومت و ماندگاری آن متریال می گردد و همچنین روکش لمینت گرم و سرد دارای ماندگاری بالایی است.
از روکش لمینت در صنعت بسته‌بندی، چاپ کاتالوگ، بروشور، کارت ویزیت، پوستر و ... استفاده می شود.
از جمله لمینت های موجود در بازار می توان به موارد زیر اشاره کرد:
لمینت براق
لمینت مات
لمینت مخمل
لمینت ضد خش
لمینت گرم سخت تر بوده و انعطاف پذیری آن نسبت به لمینت سرد کمتر است و به راحتی خم نمی‌شود و در اثر خم شدن می‌شکند اما لمینت سرد انعطاف‌پذیری زیادی دارد و شکسته نمی‌شود.
مراحل انجام روکش لمینت
لمینت گرم
در این نوع روکش چسب روی لمینت هنگامی که در معرض حرارت قرار می‌گیرد، فعال می‌شود. این چسب هنگامی که کار چاپی از درون دستگاه لمینت عبور می‌کند روی کار می‌چسبد. البته کار را می‌توان به صورت یک رو یا دورو نیز لمینت کرد. در بسیاری از موارد به طور معمول نیازی به لمینت کردن پشت کار وجود ندارد.
لمینت سرد
برای لمینت سرد از حرارت جهت لمینت کردن کار استفاده نمی‌شود. در این روش روی رول لمینت دارای سطحی چسبناک است که در تماس با سطح کار چاپ شده به آن چسبیده و پرس می‌شود. این روش برای لمینیت کردن محصولات چاپی ظریف و نازک که حرارت به آن‌ها آسیب می‌رساند بسیار مناسب است.
